Ortognatyka, czyli chirurgia ortognatyczna jest częścią większej całości, a mianowicie zespołowego leczenia przez różnych specjalistów. Są to chirurg szczękowo-twarzowy, ortodonta, logopeda, fizjoterapeuta, psycholog. Wskazaniami do tego typu zabiegów są najczęściej szkieletowe wady zgryzu. Poza nimi, istotnymi wskazaniami do tych zabiegów są zaburzenia oddychania typu zespołu obturacyjnych bezdechów sennych oraz niezadowalająca estetyka twarzy.

Szkieletowe wady zgryzu są to wady zgryzu, których wyleczenie samym aparatem ortodontycznym w sposób trwały i przewidywalny jest często niemożliwe. Z tego powodu konieczne jest bardziej kompleksowe postępowanie. W jego skład wchodzą: przygotowanie zgryzu do operacji aparatem ortodontycznym, opieka logopedyczna i psychologiczna, wreszcie zabieg operacyjny. Często w ramach przygotowania do leczenia operacyjnego konieczne są dodatkowe procedury takie jak usunięcie zębów uniemożliwiających osiągnięcie optymalnych rezultatów (najczęściej są to zęby mądrości), przeszczep dziąsła (pokrycie recesji przy szyjkach zębów, pogrubienie zbyt cienkiego dziąsła), plastyka wędzidełka wargi/języka.

Zespół obturacyjnych bezdechów sennych jest to schorzenie, w przebiegu którego u pacjenta w trakcie snu dochodzi do czasowej obturacji („zatkania”) górnych dróg oddechowych. W wyniku tego pacjent nie może się skutecznie wentylować, a jego krew nie dostarcza do tkanek odpowiednich ilości tlenu. W efekcie pacjent pomimo poświęcania dużych ilości czasu na sen nie może się odpowiednio zregenerować. Poza przewlekłym zmęczeniem, nieleczony zespół bezdechów sennych prowadzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego (często opornego na leki hipotensyjne), a w konsekwencji do powikłań naczyniowych takich jak udar mózgu czy zawał mięśnia sercowego. Chirurgia ortognatyczna jest uznanym sposobem leczenia tego schorzenia, o wysokiej skuteczności i trwałości.

Ortognatyka – kwestie estetyki twarzy

Normy estetyczne twarzy różnią się w zależności od płci, pochodzenia, kręgu kulturowego. Normy estetyczne są bardzo ważnym drogowskazem w planowaniu leczenia ortognatycznego, lecz nie są bezwzględną wyrocznią, której lekarz ślepo się poddaje. W ocenie estetyki twarzy poza przyjętymi normami istotne jest jej subiektywne poczucie. Niejednokrotnie zdarza się, że poczucie estetyki pacjenta jest inne niż chirurga. Z tego powodu ważna jest przejrzysta komunikacja, określenie oczekiwań przez pacjenta i przedstawienie możliwości korekty przez lekarza.

Wiedząc o tym jak wiele leczenie ortognatyczne zmienia w twarzy Pacjenta istotne jest, żeby przed zabiegiem omówić w zespole Pacjent – ortodonta – chirurg możliwe koncepcje leczenia, a następnie wybrać optymalny dla Pacjenta sposób postępowania. Ważne zatem jest by komunikacja w tym zespole była niezakłócona. Z tego powodu zarówno Pacjent wybiera zespół, z którym łatwo nawiązuje „nić porozumienia”, jak i lekarze dobierają się w zespoły. Mimo, iż ko.operacja jest otwarta na współpracę z każdym lekarzem ortodontą, to jednak uczciwie przyznajemy, że wypracowanie komunikacji i wspólnych standardów leczenia jest czasochłonne i nie zawsze możliwe. Stąd na okres okołozabiegowy często proponujemy objęcie Pacjenta opieką przez najbliżej współpracujących z nami ortodontów.